ถ้าจะกล่าวไปประเทศไทยเริ่มมีการใช้ยศตำรวจตามแบบชาติตะวันตกตั้งแต่ในสมัยรัชกาลที่ 5 ซึ่งเป็นยุคที่อยู่ในช่วงการปรับปรุงและจัดระบบระเบียบการบริหารราชการแผ่นดินให้มีความทัดเทียมกับชาติตะวันตกในทุกด้าน ซึ่งสำหรับหน่วยงานตำรวจชั้นสัญญาบัตรของไทยนั้น จะต้องเป็นยศที่มีพระบรมราชโองการพระราชทานยศจากพระมหากษัตริย์ เพราะฉะนั้น เมื่อมีการแต่งตั้งยศของตำรวจชั้นสัญญาบัตรใดๆ จะมีคำว่า “ว่าที่” ของยศนำหน้า จนกว่าจะได้นำความกราบบังคมทูลพระมหากษัตริย์ให้พระบรมราชโองการพระราชทานยศแล้วจึงจะนำคำนำหน้า “ว่าที่” ออกได้ จะมีข้อยกว้นสำหรับยศตำรวจชั้นนายพล ซึ่งพระมหากษัตริย์จะโปรให้มีพระบรมราชโองการแต่งตั้งยศไปพร้อมๆกับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง เพราะฉะนั้นเราสามารถแบ่งยศของตำรวจตามลำดับขั้นจากยศสูงสุดลงไปต่ำสุดดังนี้
ชั้นสัญญาบัตร
- พลตำรวจเอก พล.ต.อ. ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ,จเรตำรวจแห่งชาติ
- พลตำรวจโท พล.ต.ท. ผู้ช่วยผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติและผู้บัญชาการ
- พลตำรวจตรี พล.ต.ต. รองผู้บัญชาการและผู้บังคับการ
- พลตำรวจจัตวา พล.ต.จ.
- พันตำรวจเอก(พิเศษ) พ.ต.อ.(พิเศษ) รองผู้บังคับการ
- พันตำรวจเอก พ.ต.อ. ผู้กำกับการ
- พันตำรวจโท พ.ต.ท. รองผู้กำกับการและสารวัตร
- พันตำรวจตรี พ.ต.ต. สารวัตร
- ร้อยตำรวจเอก ร.ต.อ. สารวัตรและรองสารวัตร
- ร้อยตำรวจโท ร.ต.ท. รองสารวัตร
- ร้อยตำรวจตรี ร.ต.ต. รองสารวัตร
ชั้นประทวน
- ดาบตำรวจ ด.ต. ผู้บังคับหมู่
- จ่าสิบตำรวจ จ.ส.ต. ผู้บังคับหมู่
- สิบตำรวจเอก ส.ต.อ. ผู้บังคับหมู่
- สิบตำรวจโท ส.ต.ท. ผู้บังคับหมู่
- สิบตำรวจตรี ส.ต.ต. ผู้บังคับหมู่
ต่ำกว่าชั้นประทวน
- พลตำรวจ พลฯ
นักเรียนตำรวจ
- นักเรียนนายร้อยตำรวจ นรต.
- นักเรียนนายสิบตำรวจ นสต.
- นักเรียนดุริยางค์ตำรวจ นดต.
- นักเรียนพยาบาลตำรวจ นพด.
สำหรับชั้นยศพลตำรวจจัตวานั้นเป็นชั้นยศระดับนายพลขั้นต่ำที่สุด ซึ่งปัจจุบันนี้จะไม่มีการแต่งตั้งชั้นยศพลจัตวาอีก เราจึงไม่ค่อยพบเจอผู้ใดดำรงตำแหน่งยศนี้ แต่ยังต้องคงยศไว้ตามกฎหมาย สาเหตุมาจากนายตำรวจชั้นยศระดับนายพลมีมากเกินไป จึงได้จัดให้มีการแต่งตั้งนายตำรวจที่มีอัตราเงินเดือนเทียบเท่านายพลจัตวาเป็นพันตำรวจเอก(พิเศษ) ซึ่งถือได้ว่าเป็นยศที่เสมอกัน
สุดท้ายการเรียกชื่อตำแหน่งของตำรวจที่มียศมีตำแหน่งบางคนอาจจะไม่ชินหรือเรียกไม่ถนัด ชอบเรียกคำที่เป็นภาษาชาวบ้านมากกว่า โดยเราสามารถเรียกง่ายๆได้ดังนี้
- ผู้บังคับการ เรียก ผู้การ
- รองผู้บังคับการ เรียก รองผู้การ
- ผู้กำกับการ เรียก ผู้กำกับ
- รองผู้กำกับการ เรียก รองผู้กำกับ
ส่วนนอกเหนือจากนี้มักจะเรียกตามชื่อตำแหน่งที่เป็นทางการได้เลยคะ